نحوه انتخاب کارت گرافیک
همانطوریکه در بخش اول گفته شد کارت گرافیکی یکی ازعناصر مهم در کامپیوتر است که با توجه به نوع استفاده و نیاز کاربران، دارای مدل های متفاوت با پتانسیل های مختلف می باشد. کاربران با توجه به امکانات کارت گرافیک قادر به استفاده از بازی های کامپیوتری پیشرفته، مشاهده فیلم و انجام عملیات حرفه ای نظیر ضبط و ویرایش فیلم، می باشند.
در زمان استفاده از تصاویر گرافیکی حجیم و یا برخی بازی های کامپیوتری، ممکن است تصاویر بصورت منقطع نمایش داده شوند، در چنین مواردی استفاده از یک کارت گرافیک مطلوب و با سرعت مناسب ، علاوه بر افزایش کارآئی سیستم ، امکان پردازش تصاویر دو بعدی و یا تصاویر سه بعدی استفاده شده در بازی های کامپیوتری را با سرعت بیشتر فراهم می نماید.
برخی از کارت های گرافیک دارای امکانات متنوعی نظیر پورت های ورودی و خروجی برای اتصال به دوربین های دیجیتال و تلویزیون بوده و در برخی از مدل های دیگر امکان اتصال بیش از یک نمایشگر به کامپیوتر، وجود دارد. کارت های گرافیک در مقایسه با گذشته دارای امکانات بیشتر، کیفیت بهتر و توانائی مطلوب بمنظور بازخوانی تصاویر می باشند.
جایگاه کارت گرافیک
تولید کنندگان کارت ها و تراشه های (Chip set) گرافیک، سخت افزار خود را هر شش ماه تغییر داده و به هنگام می نمایند. طراحان و پیاده کنندگان محصولات نرم افزاری با اتکاء به پتانسیل های ارائه شده توسط کارت های گرافیک، قادر به تولید محصولات متنوعی نظیر بازی های کامپیوتری پیچیده و با گرافیک بالا می باشند. البته ارائه این بازی های کامپیوتری تنها به دلیل ارائه کارت های گرافیک جدید نبوده و در این راستا دلایل دیگری همچون استفاده از امکانات جانبی ارائه شده توسط آنان نیز موردنظر می باشد. امکان دسترسی به دو و یا سه تصویر بطور همزمان، استفاده از پورت DVI ( اینترفیس دیجیتالی ویدئو)، اینترفیس های S-Video و پورت های( Firewire (IEEE 1394، نمونه هائی از امکانات ارائه شده در کارت های گرافیک جدید می باشند.
ویژگی ها ی مهم
از مهمترین ویژگی های مرتبط با کارت گرافیک ، می توان به موارد زیر اشاره نمود :
• پردازنده: امروزه به برکت وجود پردازنده های استفاده شده در کارت های گرافیک، امکان مشاهده تصاویر سه بعدی متحرک بطور کامل فراهم شده است. کارت های گرافیک قادر به پشتیبانی از تصاویر ویدئویی سه بعدی و بازی های کامپیوتری به نحو مطلوب و با بهترین وضعیت نمایش می باشند. زمانی که بازی های کامپیوتری با سرعت شصت فریم در ثانیه و یا بیشتر نمایش داده شوند، وضعیت مطلوبی فراهم و تصاویر فاقد هر گونه لرزشی خواهند بود (چشم انسان در این سرعت قادر به تشخیص لرزش تصاویر نمی باشد).
کارت های گرافیک ارزان قیمت بخوبی جوابگوی بازی های قدیمی می باشند. ولی کارت هائی که قادر به تولید فریم ها با سرعت بیشتری باشند، امکان مشاهده تصاویر و بازی های کامپیوتری در Resolution بالاتر را به خوبی فراهم می نمایند. به منظور اجرای بازی های کامپیوتری که از تکنولوژی DirectX 8 استفاده می نمایند، می بایست از کارت هائی که تکنولوژی فوق را حمایت می نمایند، استفاده گردد.
• حافظه: در مواردی که از کامپیوتر به منظور انجام عملیات حجیم گرافیکی نظیر بازی های کامپیوتری و یا ویرایش تصاویر ویدئویی استفاده می گردد، اطلاعات مورد نیاز برای نمایش تصاویر در حافظه RAM کارت گرافیک ذخیره می گردد. کارت های گرافیک برای انجام مطلوب و سریع اینگونه فعالیت ها به حجم بالائی از حافظه نیاز خواهند داشت. به موازات افزایش پیجیدگی بازی های کامپیوتری یا حجم عملیات گرافیکی به حافظه بیشتری نیاز خواهد بود. استفاده مناسب و بهینه از حافظه کارت گرافیک، می تواند تضمین لازم در خصوص نمایش بدون نقص تصاویر را ارائه نماید.
اکثر کارت های گرافیکی دارای 32Mb تا 64Mb حافظه از نوع DDR SDRAM می باشند. مدل های پیشرفته تر و در عین حال گرانتر، دارای حافظه ای بین 128MB تا 256MB و بالاتر می باشند. برای بازی های قدیمی، حافظه ای به میزان 32MB کافی بوده ولی کیفیت و سرعت انتقال تصاویر در آنها نسبت به کارت های جدید خصوصا" در Resolution 1600 * 1200، مطلوب نخواهد بود. برای استفاده از بازی های گرافیکی پیشرفته با Resolution بالاتر، پیشنهاد می گردد از کارت های گرافیکی که دارای حداقل 128Mb حافظه می باشند، استفاده گردد. در صورت تمایل و ضرورت می توان از کارت هایی که دارای حافظه بیشتری هستند، استفاده نمود.
تراشه های گرافیکی که بر روی مادر برد کامپیوتر قرار دارند (OnBorad) از حافظه اصلی سیستم استفاده می نمایند (با توجه به اشغال بخشی از حافظه توسط کارت گرافیک موجود بر روی مادربرد، فضای کمتری در حافظه اصلی برای سایر عملیات باقی خواهد ماند). (برای مطالعه بیشتر دراین مورد به سایر مقالات سایت میکرو رایانه مراجعه نمایید) در اغلب کامپیوترهای ارزان قیمت که از پردازنده هائی با توان عملیاتی کمتر استفاده می شود (نظیر پردازنده های Celeron محصول شرکت Intel و یا Duron محصول شرکت AMD)، کارت گرافیکی بر روی مادربرد تعبیه شده است. کامپیوترها ی فوق، دارای توانایی قابل قبولی بوده و برای کاربران معمولی که از کامپیوتر به عنوان یک ابزار کار معمولی استفاده می نمایند، بسیار کارآمد بوده ولی در صورتی که کاربرانی نیازمند انجام عملیات گرافیک سنگین بوده و یا قصد استفاده از بازی هائی را داشته باشند که دارای گرافیک بالا می باشد، سیستم های فوق کارآئی مناسبی نخواهند داشت.
امکانات جانبی
برخی از کارت های گرافیک دارای امکانات جانبی اضافه ای بوده که امکان استفاده از آنان توسط سخت افزار و یا نرم افزارهای مربوطه در اختیار کاربران قرار می گیرد. در ادامه به برخی از این امکانات ، اشاره می گردد:
- خروجی DVI: از کارت های گرافیک که دارای اینترفیس ویژوال دیجیتال می باشند، به منظور اتصال به مانیتورهای دیجیتال استفاده می گردد. با استفاده از اینترفیس DVI و پورت خروجی DVI، امکان اتصال کارت های گرافیک به انواع مانیتورهای دیجیتال و آنالوگ، فراهم می گردد .
- ورودی/خروجی S-Video: پورت خروجی S-Video، امکان ارسال سیگنال های ویدئویی را به تلویزیون، VCR و سایر دستگاههای مشابه فراهم می نماید. با استفاده از پورت ورودی S-Video، می توان تصاویر ویدئویی را از وسایلی نظیر VCR، دوربین های فیلمبرداری به کامپیوتر وصل نمود.
- ورودی/خروجی مرکب: پورت های مرکب دارای عملکردی مشابه پورت های S-Video بوده با این تفاوت که امکان اتصال به تجهیزات قدیمی که دارای پتانسیل لازم برای ارتباط و استفاده از پورت S-Video نمی باشند را فراهم می نماید. اکثر کارت های گرافیک که دارای پورت های S-Video می باشند، دارای یک کابل برای تبدیل پورت فوق به پورت های مرکب می باشند.
- نمایش دو تصویر: برای اتصال کامپیوتر به یک مانیتور دیگر و یا تلویزیون (مشاهده دو و یا حتی سه تصویر جداگانه)، می بایست از یک کارت گرافیک که دارای پورت های اضافه و RAMDAC (تراشه هائی که تصاویر دیجیتال را به سیگنالهای آنالوگ تبدیل می کنند) اضافی، استفاده کرد.
- Overclocking: سرعت پردازنده موجود بر روی یک کارت گرافیک، سریعتر از سرعت مشخص شده توسط تولید کننده، به امری متداول توسط برخی بازی های کامپیوتری تبدیل شده است. وضعیت فوق، باعث فشار بیش از حد مجاز به کارت گرافیکی در ارتباط با تولید خروجی شده و در نهایت می تواند سوختن کارت گرافیکی را بدنبال داشته باشد.
برخی از تولید کنندگان نظیر Gainward، کارت هایی را ارائه نموده اند که دارای ویژگی Overclocking می باشند. برخی دیگر از تولید کنندگان، نرم افزارهای Overlocking را به همراه کارت گرافیکی خود عرضه نموده و تعدادی دیگر از تولید کنندگان هم نظیر ATI از ویژگی فوق حمایت نمی نمایند. قبل از فعال نمودن ویژگی Overlocking می بایست دستورالعمل های ارائه شده توسط تولیدکنندگان مربوطه به دقت مطالعه گردد.
- Anti-aliasing: در گرافیک کامپیوتری به هموار نمودن (صاف و یک دست کردن) ظاهر ناهموار و پلکانی اشکالی چون خطوط مورب، منحنی ها و دوایر اطلاق می گردد. استفاده از ویژگی فوق در مواردی که کارت تصویر دارای Resolution پائین باشد، مفید خواهد بود. علت بروز این ناصافی ها، به دلیل پایین بودن کیفیت تفکیک پذیری بوده و می توان بمنظور برخورد با مشکل فوق، از امکانات سخت افزاری و یا نرم افزاری خاصی استفاده نمود.
برخی از کارت های گرافیک جدید از ویژگی فوق حمایت می نمایند. در صورت فعال نمودن ویژگی فوق، سرعت نمایش فریم ها در هر ثانیه کاهش خواهد یافت. بنابراین استفاده کنندگان بازی های کامپیوتری، می بایست بین نمایش سریع تر و استفاده از تصاویر هموار و یک دست، یکی را انتخاب نمایند.
تشریح مشخصات
در زمان تهیه یک کارت گرافیک می بایست موارد متعددی همچون میزان حافظه، نوع اینترفیس ها، تعداد پورت های ورودی و خروجی به دقت بررسی و مشخص گردد. قیمت یک کارت گرافیک با میزان کارآئی آن ارتباط مستقیم دارد. کارت های گرافیک موجود که از تراشه های ATI و NVida استفاده می نمایند، دارای کارآئی مناسب در ارتباط با نمایش تصاویر سه بعدی می باشند. استفاده از کارت های گرافیک قدرتمند، صرفا" مختص کاربرانی است که نوع فعالیت آنان بگونه ای است که به پتانیسل های بالای این نوع از کارت ها نیاز دارند.
جایگاه و نقش حافطه در کارت های گرافیک، بسیار حائز اهمیت بوده و اولویت آن نسبت به سایر پارامترهای موجود بمنظور گزینش یک کارت گرافیک، بیشتر است. بدیهی است در صورتی که قصد اتصال کامپیوتر به یک نمایشگر، تلویزیون و یا دوربین فیلمبرداری را دارید، می بایست کارت گرافیکی انتخابی شما، دارای پورت های مورد نظر باشد.
حافظه: پیشنهادی: 64MB و یا بیشتر. میزان حافظه موجود بر روی کارت گرافیک ارتباط مستقیم با کیفیت و سرعت نمایش اطلاعات داشته و حجم بیشتری از اطلاعات در حافظه ذخیره خواهد شد. سرعت تفسیر و نمایش تصاویر خصوصا" تصاویر سه بعدی با افزایش میزان حافظه، بهبود و افزایش خواهد یافت. اکثر کارت های گرافیکی موجود از حافظه های DDR استفاده می نمایند.
سرعت Clock پردازنده گرافیک: پیشنهادی : 200 تا 250 مگاهرتز و بیشتر. سرعت Clock پردازنده کارت گرافیک، یکی از مهترین عوامل افزایش کارآئی یک کارت گرافیک بوده که بیشترین تاثیر را در رابطه با انجام عملیات مرتبط با تصاویر سه بعدی، به دنبال خواهد داشت.
نوع اینترفیس: پیشنهادی AGP. تقریبا" تمامی سیستم های جدید دارای یک اسلات AGP بمنظور اتصال کارت گرافیکی می باشند. سیستم هایی که طول عمر آنان بیش از چهار سال بوده و یا سیستم هائی که دارای کارت های گرافیکی Onboard می باشند، ممکن است صرفا" دارای اسلات های PCI بوده که سرعت آنها به مراتب کمتر از اسلات ها ی AGP است. کارت های گرافیکی که از اسلات های AGP استفاده می نمایند، قادر به حمایت از سرعتی بالغ بر 4X می باشند.
در کارت های گرافیک جدید، سرعت فوق به مرز 8X رسیده است. در صورتی که سیستمی دارای اسلات AGP با سرعت 2X یا 1X باشد، امکان استفاده از کارت های گرافیکی با سرعت 4X یا 8X وجود نخواهد داشت (به دلیل متفاوت بودن ولتاژ آنها).
کانکتورهای نمایشگر: پیشنهادی یک یا دو کانکتور VGA برای نمایشگرهای CRT و در صورت امکان یک یا دو کانکتور VGA یا یک خروجی دیجیتال اضافه برای نمایشگرهای تخت. برای استفاده از کارت گرافیکی، می بایست کارت گرافیکی دارای کانکتورهای لازم به منظور ارتباط با مانیتور باشد. کارت های گرافیک، حداقل دارای یک پورت VGA بمنظور اتصال مانیتور آنالوگ به کامپیوتر می باشند (مانیتورهای فوق در زمره مانیتورهای CRT یا LCD آنالوگ تخت محسوب می گردند). کارت هایی که دارای یک کانکتور می باشند، امکان استفاده از چندین تصویر و به طبع چندین عملیات را فراهم می نمایند. مثلا" می توان بر روی یک صفحه برنامه حسابداری را فعال و بر روی صفحه دیگر برنامه Word را فعال نمود.
پورت های ورودی و خروجی: پیشنهادی S-Video یا مرکب. در صورتی که قصد ویرایش تصاویر ویدئویی را دارید و یا می خواهید از کامپیوتر به منظور ذخیره تصاویر ویدئویی استفاده کنید و یا تمایل به استفاده از تلویزیون برای انجام بازی های کامپیوتری دارید، می توانید از یک کارت گرافیک پیشرفته که دارای مجموعه ای از پورت های ورودی/خروجی و یا یک TV Tuner است، استفاده کنید.
نکات:
پارامترهای زیر را در زمان انتخاب یک کارت گرافیک در نظر بگیرید:
• انتخاب کارت های گرافیک با توان متوسط. استفاده از یک کارت گرافیک پیشرفته صرفا" در موارد خاصی نظیر بازی های کامپیوتری پیچیده و یا کاربردهای خاص تجاری، توصیه می گردد. در سایر موارد، می توان با مشخص نمودن دقیق خواسته خود نسبت به تهیه یک کارت گرافیک با توان مناسب اقدام نمود.
• افرادیکه به بازی های کامپیوتری علاقمندند نیازمند کارت های قوی تری می باشند .یکی از مهمترین دلایلی که اغلب کاربران اقدام به تعویض کارت های گرافیکی می نمایند، استفاده از امکانات DirectX 8 مایکروسافت می باشد. تکنولوژی فوق پس از گذشت مدت زمانی اندک به یک تکنولوژی فراگیر در اکثر بازی های کامپیوتری جدید تبدیل شده است. هم اینک ،کارت ها ئی ارائه شده است که DirectX 9 را نیز پشتیبانی می نمایند. در صورتی که تصمیم به استفاده از جدیدترین بازی های کامپیوتری دارید، می بایست یک کارت گرافیک قوی تر انتخاب کنید که قادر به حمایت از DirectX 9 API بوده و دارای حداقل 64MB حافظه از نوع SDDDR باشد.
• اطمینان از وجود حافظه DDR در کارت گرافیک اکثر کارت های گرافیک پیشرفته دارای حافظه ای از نوع DDR می باشند. ( تعداد اندکی از کارت های گرافیک از حافظه فوق، استفاده نمی نمایند).حافظه های فوق، سرعت کارت گرافیکی را افزایش خواهد داد.
• بررسی کارت های گرافیک متفاوت. بهترین روش برای انتخاب یک کارت گرافیکی، تست و بررسی مدل های متفاوتی از آنان و در نهایت انتخاب بهترین نمونه موجود است. در این راستا می توانید از سایت هایی که به صورت مستمر کارت های گرافیک را بررسی و نتایج را منتشر می نمایند، استفاده کنید.
• بررسی نحوه ارتباط کارت گرافیکی با کامپیوتر. اکثر کامپیوترهایی که در طی سالیان اخیر ارائه شده اند، دارای یک اسلات AGP می باشند. برخی از مادربردها دارای اسلات AGP نمی باشند (خصوصا" در مادربردهای ارزان قیمت که کارت گرافیکی بصورت OnBoard می باشد، اسلات AGP وجود ندارد). قبل از تهیه هر نوع کارت گرافیک لازم است از وجود اسلات AGP بر روی مادربرد اطمینان حاصل نمود.
• تهیه کارت گرافیک متناسب و منطبق بر خواست ها. هرگز پول خود را برای ویژگی ها و پتانسیل هائی که به وجود آنان نیاز ندارید هزینه نکنید. در صورت عدم نیاز به ذخیره سازی و ویرایش تصاویر دیجیتال، می توان کارت های گرافیکی را انتخاب نمود که صرفا" دارای پورت های اساسی و اولیه می باشند.
طعا" قیمت این نوع از کارت ها به مراتب کمتر از کارت هائی است که دارای پورت های متنوع ورودی و یا خروجی به منظور انجام عملیات حرفه ای می باشند. بنابر این می توان در مقابل پرداخت هزینه بیشتر برای امکاناتی اضافه که ممکن است هرگز از آنان استفاده نگردد، کارتی با میزان حافظه بیشتر را انتخاب کنید تا سرعت و کیفیت تصاویر بر روی سیستم وضعیت مطلوب تری پیدا نماید.